یبوست چیست ؟ یبوست به دفع کمتر از یک بار در طول ۳ روز گفته می شود که می تواند بصورت موقتی و بعلت شرایط تغذیه ای ایجاد شود و یا بصورت یبوست مزمن وجود داشته باشد.
همچنین یبوست به دفع همراه با زور ردن شدید و دفع سخت هم اطلاق می شود که در اینجا ما تعریف آن را سندرم دفع سخت می گوییم.
علائم یبوست مزمن :
- دفع کمتر از ۳ بار در هفته
- مدفوع سفت
- زور زدن زیاد
- احساس یک مانع در مقابل دفع
- نیاز به کمک برای دفع ، مانند فشار دادن شکم با دست یا فشار آوردن به کپل ها برای دفع و امثال آن
- اگر بیش از دو مورد از علائم فوق در سه ماه وجود داشته باشد یبوست مزمن گفته می شود.
عوامل ایجاد یبوست :
۱_ عواملی که باعث ایجاد یک انسداد در محل خروجی می شود.
الف : زخم مقعدی یا فیشر آنال
ب : انسداد روده
ج : سرطان کولون یا رکتوم
د : تنگی روده بزرگ یا رکتوم
ه : وجود پرولاپس داخلی یا رکتوسل
۲_ عامل عصبی که کولون (روده بزرگ) یا رکتوم (راست روده) تحت کنترل دارند
الف : نوروپاتی های اعصاب خودکار
ب : بیماری MS
ج : بیماری پارکینسون
د : آسیب نخاعی
ه : سکته های مغزی
۳_ اختلالات ماهیچه هایی که دفع را کنترل دارند.
الف : اختلال ماهیچه مقعدی بطوریکه در زمان مناسب ریلکس نمی شود. تحت عنوان پارادوکس عضله پوبورکتالیس مشهور است.
ب : عدم تناسب و هماهنگی ماهچه های لگنی
ج : صقف ماهچه های لگنی
۴_ عوامل هورمونی
الف : دیابت
ب : پرکاری پراتیروئید
ج : حاملگی
د : کم کاری تیروئید
ریسک فاکتورها برای ایجاد یبوست :
- سن بالا
- جنس مونث
- کم آبی بدن
- فیبر ناکافی در رژیم غذایی
- کم تحرکی
- مصرف داروهایی که کارکرد روده را کم می کنند مانند داروهای : ضد افسردگی ، داروهای فشار خون و مخدرها
- اشکالات روانی – عصبی مانند افسردگی و یا اختلالات خوردن عصبی
عوارض یبوست :
- تورم و بزرگی هموروئیدها
- فیشر آنال (زخم مقعدی)
- تجمع مدفوع در راست روده و ایجاد مدفوع سفت و بزرگ که منجر به انسداد و زخم در مقعد می شود
- پرولاپس رکتوم
پیشگیری از یبوست :
- مصرف فیبر کافی در رژیم غذایی در هر روز
- کاهش مصرف غذاهای آماده و فست فودها
- مصرف آب فراوان
- ورزش منظم
- کاهش استرس
- عدم نگهداری مدفوع
- دفع منظم مخصوصا بعد از صرف غذا
- آموزش دفع منظم و مصرف فیبر کافی از دوران کودکی