جراحی لاپاراسکوپی پیشرفته در جراحی کولون و رکتوم بعد از مطالعه بزرگ Cost که در می ۲۰۰۴ منتشر شد، گام بلندی در فراگیر شدن در رشته کولورکتال برداشت. نتیجه این مطالعه ثابت کرد که جراحی در لاپاروسکوپی کولون با اینکه از نظر تکنیکی بسیار سخت تر است ولی نقش درمانی آن در سرطان کولون تفاوتی با جراحی باز ندارد. در عوض جراحی لاپاراسکوپی عوارض کوتاه مدت به مراتب کمتری نسبت به جراحی باز دارد که از آن جمله می توان به درد بعد از عمل کمتر و همچنین کمتر بودن عفونت زخم و عفونت های تنفسی در جراحی لاپاراسکوپی اشاره کرد.

جراحی لاپاراسکوپی پیشرفته برای بیماری های دستگاه گوارش تحتانی

جراحی لاپاراسکوپی پیشرفته  با تکنیک های کم تهاجمی خود انقلابی در زمینه مداخلات پزشکی ایجاد کرده است و زمان بهبودی و عوارض را در مقایسه با جراحی های باز سنتی به میزان قابل توجهی کاهش داده است. لاپاراسکوپی که بیش از یک قرن پیش معرفی شد، در سه دهه گذشته، به‌ویژه در جراحی‌های گوارشی، به دلیل نوآوری‌های مستمری که کارایی و ایمنی آن را افزایش داد، شتاب بیشتری گرفت. این مقاله به بررسی جراحی لاپاراسکوپی می‌پردازد، با تمرکز ویژه بر روی روش‌های لاپاراسکوپی پیشرفته که در درمان بیماری‌های دستگاه گوارش تحتانی (GI) استفاده می‌شود.

مقدمه ای بر جراحی  لاپاراسکوپی

دکتر یوسف فام در حال جراحی لاپاراسکوپی بیمار با سرطان روده بزرگ

لاپاراسکوپی، یکی از اولین اشکال جراحی کم تهاجمی، از برش‌های کوچک و ابزارهای تخصصی، از جمله دوربینی به نام لاپاراسکوپ، برای انجام جراحی‌های داخل حفره شکمی استفاده می‌کند. مزایای کلیدی این تکنیک شامل درد کمتر پس از عمل، بستری کوتاه‌تر در بیمارستان، خطر کمتر عفونت و دوره بهبودی سریع‌تر در مقایسه با جراحی‌های باز معمولی است.

روش های جراحی  لاپاراسکوپی پیشرفته برای بیماری دستگاه گوارش تحتانی

روش های جراحی  لاپاراسکوپی پیشرفته به سنگ بنای درمان بیماری های خوش خیم و بدخیم دستگاه گوارش تحتانی تبدیل شده است. این پیشرفت‌ها به‌ویژه در روش‌های جراحی مورد استفاده برای مدیریت بیماری‌های کولورکتال و سایر مشکلات دستگاه گوارش تحتانی مشهود است.

انواع روش های لاپاراسکوپی پیشرفته 

تکنیک های صحیح کولکتومی:

کولکتومی راست

لاپاراسکوپی شامل برداشتن قسمت راست روده بزرگ است که از طریق برش های کوچک انجام می شود و در عین حال بیشتر آناتومی کولورکتال حفظ می شود. تکنیک‌هایی مانند برداشتن کولون راست همراه  با برداشتن مزوکولیک ( چربی و عروق و غدد لنفاوی ) کامل، حذف کامل بافت‌های سرطانی را تضمین می‌کنند و در عین حال آسیب به ساختارهای اطراف را به حداقل می‌رسانند.

کولکتومی سیگموئید

این روش مستلزم برداشتن کولون سیگموئید است که اغلب در موارد بیماری دیورتیکولیت سیگموئید یا بدخیمی های موضعی مورد نیاز است. هدف آن بهبود علائم و جلوگیری از عوارضی مانند سوراخ شدن یا تشکیل آبسه در دیورتیکولیت  است.

همی کولکتومی چپ

در اینجا، سمت چپ روده بزرگ با استفاده از روش لاپاراسکوپی برداشته می شود، که به ویژه در درمان سرطان ها یا بیماری های التهابی محدود به این بخش کولورکتال موثر است. دقت لاپاراسکوپی برداشتن کامل را با کمترین آسیب جانبی تضمین می کند .

کلکتومی کامل یا توتال کولکتومی

کولکتومی کامل شامل برداشتن کل کولون است و برای شرایطی مانند پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی ( FAP ) یا سایر بیماری های خوش خیم  یا سرطان بدخیم گسترده انجام می شود. تکنیک‌های لاپاراسکوپی این روش گسترده را تسریع می‌کنند و در عین حال ناراحتی بیمار را به میزان قابل توجهی کاهش می‌دهند و زمان بهبودی را بهبود می‌بخشند.

پروکتوکولکتومی و برداشتن رکتوم یا راست روده  با مزورکتال کامل (TME)

استومی

برای بدخیمی های فراگیرتر، پروکتوکولکتومی شامل برداشتن رکتوم، مقعد و کل کولون است. TME بخش مهمی از جراحی سرطان رکتوم است که هدف آن برداشتن کامل رکتوم و بافت لنفاوی مرتبط است، در نتیجه درمان انکولوژیک را افزایش می‌دهد و میزان عود موضعی را به حداقل می‌رساند.

جراحی  هارتمن و معکوس کردن آن

این عمل دو مرحله ای اغلب در شرایط حاد مانند دیورتیکولیت سوراخ شده استفاده می شود. روش اولیه شامل برداشتن بخش بیمار روده بزرگ و ایجاد کولوستومی موقتی که به آن کولوستومی هارتمن میگویند  است، در حالی که مرحله دوم بر معکوس کردن کولوستومی برای بازگرداندن عملکرد طبیعی روده پس از بهبودی بیمار تمرکز دارد .

رکتوپکسی یا جراحی های افتادگی روده یا پرولاپس رکتوم 

با توجه به پرولاپس رکتوم، رکتوپکسی رکتوم را در موقعیت آناتومیک صحیح خود محکم می کند. رکتوپکسی شکمی لاپاراسکوپی به دلیل حداقل تهاجم و درمان موثر پرولاپس بدون تأثیر قابل توجهی بر عملکرد روده مطلوب ترین روش است.

نوآوری های جراحی پیشرفته لاپاراسکوپی تحتانی 

جراحی روباتیک

جراحی لاپاراسکوپی با نوآوری هایی مانند روش های رباتیک، افزایش دقت و کنترل در حین عمل، به پیشرفت خود ادامه می دهد، که در جراحی های پیچیده مفید است. این پیشرفت های تکنولوژیکی باعث کاهش بیشتر زمان عمل، بهبود دقت در برداشتن بافت و کاهش خطر عوارض بعد از عمل می شود.

نتایج این روش‌های پیشرفته بر توانایی روش‌های لاپاراسکوپی برای کنترل مؤثر شرایط پیچیده، و ایمن کردن جایگاه آنها به عنوان استاندارد مراقبت در جراحی مدرن دستگاه گوارش تأکید می‌کند.

روش جراحی کم تهاجمی لاپاراسکوپی در سالهای اخیر در کشورمان در شاخه های مختلف جراحی پیشرفت قابل قبولی داشته است. در رشته جراحی کولورکتال نیز امروزه بیشتر جراحی های کولون و رکتوم و جراحی های بازسازی کف لگنی با استفاده از روش کم تهاجمی لاپاراسکوپی قابل انجام است.

اخیرا جراحی کم تهاجمی دیگری برای ضایعات داخل رکتوم به کمک جراحان کولورکتال آمده است که تحت عنوان روش TEM (Transanal Endoscopic Microsurgery) شناخته می شود. با این روش جراحان کولورکتال قادر هستند ضایعات خوش خیم و حتی ضایعات بدخیم در مراحل اولیه را از داخل مقعد و بدون باز کردن شکم جراحی کنند.شرکتهای مختلف اقدام به ساخت تجهیزاتی به این منظور نموده اند دستگاه TAMIS از شرکت Applied medical امریکا و دستگاه TEO از شرکت اشتورز المان .

در لینک زیر جراحی یک پولیپ ۳ سانتی متری داخل رکتوم را توسط دکتر یوسف فام در بیمارستان عرفان نیایش میتوانید ببینید

https://www.youtube.com/watch?v=NuemfQcI0Us