عوارض جراحی سرطان کولورکتال بسیار متنوع و ناتوان کننده هستند و نیاز به درمان طولانی و صرف هزینه و وقت زیاد توسط تیم جراحی و بیمار و همینطور همراهان بیمار است. سرطان کولورکتال یک دشمن بزرگ است که اغلب به مداخله جراحی به عنوان بخش مهمی از درمان آن نیاز دارد. در حالی که جراحی ابزاری موثر برای از بین بردن بافت سرطانی است، اما با عوارض بالقوه نیز همراه است. این مقاله قصد دارد عوارضی را که در طی یا بعد از جراحی سرطان کولورکتال ایجاد میشود و راهکارهای به‌کار گرفته شده برای به حداقل رساندن آنها، روشن کند.
1-عفونت
عفونت محل جراحی یکی از شایع ترین عوارض جراحی سرطان کولورکتال است. ورود باکتری به محل جراحی می تواند منجر به عفونت شود که ممکن است به صورت قرمزی، تورم، درد و تخلیه چرک ظاهر شود. تکنیک های دقیق استریلیزاسیون، آنتی بیوتیک ها و مراقبت دقیق از زخم به کاهش خطر عفونت کمک می کند ولی تضمینی برای حذف کامل این عرضه نیست در صورت مشکوک شدن به عفونت، مداخله به موقع بسیار مهم است. در این مواقع بدون نیاز به بیهوشی و اتق عمل جراح نسبت به برداشتن چند بخیه نموده و چرک را تخلیه میکند و بعد از چند روز پانسمان زخم بهبودی کامل پیدا میکند.
2-خونریزی
خونریزی ناخواسته یکی از عوارض جراحی سرطان کولورکتال چه در حین عمل و چه پس از عمل می باشد. جراحان از تکنیک های مختلفی برای کنترل خونریزی استفاده می کنند، از جمله کوتر و بخیه. گاهی اوقات، جراحی یا تزریق خون اضافی ممکن است برای رفع خونریزی شدید لازم باشد. در مواردی که تومور ها به عروق اصلی چسبندگی داشته باشد ممکن است خونریزی ناخواسته حین عمل اتفاق بیفتد همچنین گاهی برخی عروق کوچک بعد از جراحی و در روزهای اول یا دوم عمل خونریزی های کوچکی ایجاد کند که باعث تجمع خون در محل جراحی شود که به آن هماتوم میگویند و علایمی ایجاد کند که برای برطرف کردن آن نیاز به جراحی مجدد یا تخلیه به روشهای سونوگرافی یا تحت هدایت سی تی اسکن نیاز باشد. مهم شناسایی به موقع توسط تیم درمانی و انجام بهترین اقدام در خصوص رفع مشکل است.
3-نشت آناستوموز( محل اتصال دو سر روده)
یکی از نگران‌کننده‌ترین عوارض جراحی سرطان کولورکتال، نشت آناستوموز است که زمانی رخ میدهد که بخش‌های اتصال مجدد روده به درستی بهبود نیابند. این می تواند منجر به نشت محتویات روده به داخل حفره شکم شود که منجر به پریتونیت (التهاب لایه داخلی شکم) می شود. شناسایی سریع و ترمیم جراحی برای جلوگیری از عوارض بعدی بسیار مهم است.در موارد نشت روده بزرگ بعد از جراحی معمولا نیاز به تعبیه استومی موقت برای رفع خطرات نشت آناستوموز روده است در صورتی که نشت آناستوموز به درستی درمان نشود میتواند بسیار خطرناک و کشنده باشد .
4-انسداد روده
پس از جراحی سرطان کولورکتال، چسبندگی ها (باندهای بافت اسکار) می تواند ایجاد شود و باعث انسداد روده شود. این می تواند منجر به علائمی مانند درد شکم، نفخ، استفراغ و یبوست شود. ممکن است برای برطرف کردن انسداد نیاز به جراحی اضافی باشد.معمولا انسداد های بعد ازجراحی با بستری طولانی و تعبیه لوله بینی- معده ای و نخوردن از طریق دهان و سرم درمانی بهبودی ایجاد میشود و جراحی فقط در مواردی که این درمانها با شکست مواجه شود نیاز خواهد بود.
5-مسائل تغذیه ای
پس از جراحی، برخی از بیماران ممکن است در از سرگیری الگوهای غذایی منظم دچار مشکل شوند. این می تواند منجر به سوء تغذیه و کاهش وزن شود. متخصصان تغذیه اغلب از نزدیک با بیماران برای تهیه برنامه های تغذیه همکاری می کنند و در برخی موارد، تغذیه لوله ای ممکن است برای اطمینان از تغذیه کافی در طول دوران نقاهت ضروری باشد. به هم خوردن تغذیه بیمار از عوارض جراحی سرطان کولورکتال میباشد که نیازمند کمک همکاران تغذیه برای موارد طول کشیده خواهد بود
6-اختلال عملکرد روده
جراحی می تواند عملکرد روده را تغییر دهد و منجر به تغییراتی در عادات روده مانند اسهال یا یبوست شود. این مسائل ممکن است با گذشت زمان و اصلاح رژیم غذایی بهبود یابد، اما برخی از بیماران ممکن است نیاز به مدیریت مداوم داشته باشند. بخصوص در بیماران با استومی نیاز به همکاری پزشکان متخصص تغذیه میباشد.
7- اسیب ارگانهای مجاور
یکی از عوارض جراحی سرطان کولورکتال آسیب به ارگانهای مجاور تومور در حین جراحی است که برخی ناخواسته و برخی به خاطر برداشتن کامل تومور اتفاق میفتد . آسیب های ناخواسته به دلیل مجاورت بسیار نزدیک توده با تومور روده اتفاق میفتد و با اینکه جراح تمام تلاش خود جهت جدا کردن تومور از این ارگانها را انجام میدهد ولی باز هم این ارگانها اسیب میبنند و خارج از کنترل جراح است و در مواردی به علت تهاجم تومور به ارگان مجاور مانند مثانه یا واژن یا حالب ممکن است جراح برای برداشتن کامل تومور و نجات جان بیمار از سرطان یک قسمتی از ارگان مجاور را هم همراه توده خارج میکند . این برداشتن اضافی میتواند با مشکلاتی همراه باشد که ممکن است نیاز به بستری طولانی یا جراحی مجدد یا حضور متخصص دیگری بر بالین بیمار باشد و تیم جراحی باید در چنین مواردی همراهان و بعدا بیمار را در جریان دقیق روند درمان قرار دهند
8-جای زخم و نگرانی های زیبایی
اگرچه خطری برای زندگی نیست، اما ظاهر اسکارهای جراحی می تواند برای بسیاری از بیماران نگران کننده باشد.و یکی از عوارض جراحی سرطان کولورکتال به حساب بیاید در حالی که هدف تکنیک‌های جراحی مدرن به حداقل رساندن جای زخم است، ضروری است که نگرانی‌های بالقوه زیبایی را با جراح خود قبل از عمل در میان بگذارید. امروزه با پیشرفت تکنیک های جدید به خصوص جراحی لاپاراسکوپی در سرطانهای کولورکتال این مشکل به حداقل رسیده است.
نتیجه
جراحی سرطان کولورکتال یکی از اجزای حیاتی درمان است و اگرچه ممکن است عوارض ایجاد شود، اما اجتناب ناپذیر نیستند. تیم‌های جراحی ماهر، انتخاب دقیق بیمار و مراقبت‌های پیشگیرانه پس از عمل می‌توانند به میزان قابل توجهی خطر عوارض جراحی سرطان کولورکتال را کاهش دهند. برای بیماران و ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی آنها ضروری است که در مورد خطرات و مزایای بالقوه جراحی گفتگوهای آزاد و صادقانه داشته باشند و یک برنامه جامع برای نظارت و مدیریت هر گونه عارضه ای که ممکن است ایجاد شود ایجاد کنند. با پیشرفت در تکنیک های جراحی و مراقبت از بیمار، چشم انداز بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ که تحت عمل جراحی قرار می گیرند، همچنان بهبود می یابد و امید به آینده ای سالم تر و عاری از سرطان را ارائه می دهد.
برای مشاوره در خصوص جراحی های سرطان کولون و رکتوم با ما در تماس باشید .
