مراقبتهای بعد از جراحی هموروئید به روش HAL-RAR
در مراقبت بعد از جراحی هموروئید اول باید بدانیم جراحی هموروئید به روش HAL-RAR (لیگاسیون شریان هموروئیدی و ترمیم رکتوم-آنال) یک روش مدرن و کم‌تهاجمی برای درمان هموروئید است که با بستن شریان‌های تغذیه‌کننده هموروئید و اصلاح بافت‌های اضافی، علائم را بهبود می‌بخشد. این روش معمولاً درد کمتری نسبت به جراحی‌های سنتی دارد و به بهبودی سریع‌تر کمک می‌کند. با این حال، مراقبتهای پس از جراحی برای کاهش عوارض، تسریع بهبودی و بازگشت به زندگی عادی ضروری هستند. این راهنما شامل توصیه‌های دقیق در مورد کنترل درد، مدیریت یبوست، تغذیه، استراحت، فعالیت بدنی، مراقبتهای خاص برای انواع بیهوشی و علائم هشدار است.
اهمیت مراقبتهای پس از جراحی
جراحی HAL-RAR معمولاً به‌صورت سرپایی یا با بستری کوتاه‌مدت انجام میشود. بسته به نوع بیهوشی (اسپاینال یا جنرال)، ممکن است همان روز یا روز بعد از بیمارستان مرخص شوید. در مراقبت بعد از جراحی هموروئید مراقبتهای مناسب به کاهش درد، پیشگیری از یبوست، کاهش خطر عفونت و بهبود سریع‌تر کمک می‌کند. این مقاله برای بیماران طراحی شده تا با رعایت توصیه‌ها، دوره نقاهت را با موفقیت طی کنند.
۱. انواع بیهوشی و مراقبتهای مرتبط
جراحی HAL-RAR معمولاً با بی‌حسی اسپاینال (نخاعی) یا بیهوشی جنرال (عمومی) انجام میشود. هر کدام نیاز به مراقبتهای خاص خود دارند که در ادامه توضیح داده شده است.
1.1. بی‌حسی اسپاینال
بی‌حسی اسپاینال روشی است که داروی بی‌حسی به فضای نخاعی تزریق میشود و ناحیه پایین‌تنه (از کمر به پایین) را بی‌حس می‌کند. این روش برای بیمارانی مناسب است که نیازی به بیهوشی کامل ندارند. با این حال، مراقبتهای پس از بی‌حسی اسپاینال برای جلوگیری از عوارض احتمالی، به‌ویژه سردرد نخاعی، بسیار مهم است.
مراقبتهای پس از بی‌حسی اسپاینال
استراحت اولیه: پس از جراحی، به مدت ۴ تا ۶ ساعت در حالت درازکش بمانید و سر خود را صاف یا کمی پایین‌تر از بدن نگه دارید (از بالش بلند استفاده نکنید). این کار به کاهش خطر سردرد نخاعی کمک می‌کند.
جلوگیری از سردرد نخاعی:
هیدراتاسیون: روزانه ۸ تا ۱۰ لیوان آب یا مایعات شفاف (مانند چای کم‌رنگ یا آب‌میوه طبیعی) بنوشید. هیدراتاسیون کافی فشار مایع نخاعی را تنظیم می‌کند و خطر سردرد را کاهش می‌دهد.
اجتناب از فشار به ستون فقرات: در ۴۸ ساعت اول از بلند کردن اجسام سنگین، خم شدن ناگهانی یا زور زدن (مثل هنگام دفع) خودداری کنید.
مصرف کافئین: در صورت تجویز پزشک، نوشیدنی‌های حاوی کافئین ملایم (مانند یک فنجان چای یا قهوه) می‌توانند به کاهش خطر سردرد کمک کنند، زیرا کافئین فشار مایع نخاعی را تنظیم می‌کند.
علائم سردرد: اگر سردردی دارید که با ایستادن بدتر میشود و با دراز کشیدن بهتر میشود، ممکن است نشانه سردرد نخاعی باشد. فوراً به پزشک اطلاع دهید.
کنترل ادرار: برخی بیماران ممکن است تا ۶ تا ۸ ساعت پس از بی‌حسی در دفع ادرار مشکل داشته باشند. اگر تا ۸ ساعت قادر به ادرار کردن نبودید، به بیمارستان مراجعه کنید.
حرکت تدریجی: پس از بازگشت حس به پاها (معمولاً ۴ تا ۶ ساعت)، با کمک پرستار یا همراه، به‌آرامی شروع به راه رفتن کنید. از ایستادن ناگهانی خودداری کنید تا از افت فشار خون یا سرگیجه جلوگیری شود.
وضعیت خواب: در شب اول، ترجیحاً به پشت یا پهلو بخوابید و از خوابیدن روی شکم پرهیز کنید.
- در بیمارستان عرفان نیایش مراحل بعد از بی حسی یا بیهوشی شما به خوبی مدیدریت میشود تا با بهترین شرایط ترخیص شوید
۱.۲. بیهوشی جنرال
بیهوشی جنرال بیمار را کاملاً بیهوش می‌کند و برای بیمارانی که ترجیح می‌دهند در طول جراحی هوشیار نباشند یا شرایط پزشکی خاصی دارند، استفاده میشود.
مراقبتهای پس از بیهوشی جنرال
بهبودی از بیهوشی: پس از جراحی، ممکن است تا چند ساعت احساس گیجی، خواب‌آلودگی یا تهوع داشته باشید. این علائم معمولاً به‌تدریج برطرف می‌شوند.
استراحت: در روز اول بیشتر استراحت کنید و از فعالیت‌های سنگین خودداری کنید.
مایعات: مایعات شفاف مانند آب، آب‌میوه بدون پالپ یا چای کم‌رنگ بنوشید تا بهبودی از بیهوشی تسریع شود.
تنفس عمیق: هر ساعت ۵ تا ۱۰ نفس عمیق بکشید تا از تجمع مایع در ریه‌ها جلوگیری کنید. این کار به‌ویژه برای جلوگیری از عوارض تنفسی مهم است.
۲. کنترل درد پس از جراحی
در مراقبت بعد از جراحی هموروئید باید بدانیم درد پس از جراحی HAL-RAR معمولاً خفیف تا متوسط است و با روش‌های مناسب قابل‌کنترل است. این روش به دلیل کم‌تهاجمی بودن، نسبت به جراحی‌های سنتی درد کمتری ایجاد می‌کند.
2.1. روش‌های کاهش درد
داروهای مسکن: پزشک ممکن است استامینوفن (۵۰۰ میلی‌گرم هر ۶ ساعت) یا ایبوپروفن (۴۰۰ میلی‌گرم هر ۸ تا ۱۲ ساعت) تجویز کند. دستورات پزشک را دقیقاً دنبال کنید.
لگن آب گرم: روزانه ۲ تا ۳ بار به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه در لگن آب گرم (دمای ۳۸-۴۰ درجه سانتی‌گراد) بنشینید. این روش به کاهش درد، التهاب و اسپاسم عضلات مقعد کمک می‌کند.
یخ درمانی: در ۴۸ ساعت اول، در صورت تورم یا درد شدید، کیسه یخ را در پارچه بپیچید و به مدت ۱۰ دقیقه روی ناحیه مقعد قرار دهید.
پیاده‌روی سبک: پیاده‌روی کوتاه و سبک (۵ تا ۱۰ دقیقه چند بار در روز) جریان خون را بهبود می‌بخشد و به کاهش درد کمک می‌کند.
2.2. نکات مهم
از مصرف داروهای مخدر (مانند کدئین) بدون تجویز پزشک خودداری کنید، زیرا ممکن است یبوست را تشدید کنند.
اگر درد با مسکن‌ها کنترل نشد یا شدیدتر شد، فوراً با پزشک تماس بگیرید.
۳. مدیریت یبوست
یبوست یکی از مهم‌ترین عوامل تشدید درد و عوارض در مراقبت بعد از جراحی هموروئید است، زیرا زور زدن هنگام دفع می‌تواند به ناحیه جراحی فشار وارد کند و باعث خونریزی یا پارگی شود.
3.1. روش‌های پیشگیری از یبوست
مصرف فیبر: غذاهای غنی از فیبر مانند میوه‌های نرم (موز، سیب پوست‌کنده)، سبزیجات پخته (هویج یا کدو) و غلات کامل (جو دوسر) مصرف کنید.
مایعات: روزانه ۸ تا ۱۰ لیوان آب یا مایعات شفاف بنوشید تا مدفوع نرم‌تر شود.
داروهای ملین: پزشک ممکن است ملین‌های ملایم مانند شربت لاکتولوز (یک قاشق غذاخوری روزانه) یا شیر منیزیم تجویز کند. دوز را دقیقاً رعایت کنید.
لگن آب گرم: این روش به شل شدن عضلات مقعد و تسهیل دفع مدفوع کمک می‌کند.
زمان‌بندی دفع: سعی کنید هر روز در زمان مشخصی به دستشویی بروید تا روده‌ها به یک الگوی منظم عادت کنند.
3.2. نکات مهم
از زور زدن هنگام دفع مدفوع خودداری کنید، زیرا می‌تواند باعث درد یا آسیب به ناحیه جراحی شود.
اگر تا ۳ روز پس از جراحی دفع مدفوع نداشتید، فوراً به پزشک اطلاع دهید.
۴. رژیم غذایی
رژیم غذایی مناسب به پیشگیری از یبوست و بهبود دفع در مراقبت بعد از جراحی هموروئید کمک می‌کند.
۴.۱. توصیه‌های غذایی
رژیم غذایی مناسب به پیشگیری از یبوست، کاهش التهاب و بهبود سریع‌تر کمک می‌کند.
4.1. توصیه‌های غذایی
روزهای اول (۴۸ ساعت اولیه): رژیم غذایی نرم شامل سوپ، پوره سیب‌زمینی، ماست، فرنی و غذاهای آب‌پز مصرف کنید.
غذاهای مفید: پس از ۴۸ ساعت، میوه‌های نرم (موز، سیب پخته)، سبزیجات پخته، غلات کامل و پروتئین‌های سبک (مرغ یا ماهی آب‌پز) را به رژیم خود اضافه کنید.
غذاهای ممنوعه: از غذاهای پرادویه، سرخ‌شده، چرب یا سنگین (مانند حبوبات زیاد) خودداری کنید، زیرا ممکن است باعث تحریک روده یا یبوست شوند.
مایعات: آب، چای کم‌رنگ و آب‌میوه‌های طبیعی بدون شکر بنوشید.
4.2. نکات تکمیلی
وعده‌های غذایی کوچک و مکرر (۵-۶ وعده کوچک در روز) مصرف کنید تا فشار کمتری به سیستم گوارش وارد شود.
از مصرف الکل و نوشیدنی‌های کافئین‌دار (مانند قهوه غلیظ) خودداری کنید، زیرا ممکن است باعث کم‌آبی و تشدید یبوست شوند.
۵. استراحت و شروع فعالیت
تعادل بین استراحت و فعالیت بدنی برای بهبودی سریع ضروری است.
5.1. استراحت
روزهای اول: در ۴۸ ساعت اول بیشتر استراحت کنید و از فعالیت‌های سنگین خودداری کنید.
خواب: شبانه ۷ تا ۸ ساعت خواب باکیفیت داشته باشید تا بدن فرصت بازسازی داشته باشد.
5.2. شروع فعالیت در مراقبت بعد از جراحی هموروئید
پیاده‌روی: از روز دوم یا سوم، روزانه ۱۵ تا ۲۰ دقیقه پیاده‌روی سبک کنید. این کار به بهبود جریان خون و کاهش خطر لخته خون کمک می‌کند.
فعالیت‌های سنگین: حداقل تا ۴ هفته از بلند کردن اجسام سنگین، ورزش شدید یا فعالیت‌هایی که به ناحیه لگن فشار می‌آورد خودداری کنید.
نشستن: برای کاهش فشار به ناحیه مقعد، از بالشتک دوناتی شکل استفاده کنید.
۶. مراقبت از زخم جراحی
روش HAL-RAR زخم‌های کوچکتری نسبت به جراحی‌های سنتی ایجاد می‌کند، اما مراقبت از ناحیه جراحی برای جلوگیری از عفونت در مراقبت بعد از جراحی هموروئید ضروری است.
6.1. توصیه‌ها
تمیز نگه داشتن ناحیه: پس از هر دفع مدفوع، ناحیه مقعد را با آب گرم و صابون ملایم بشویید یا از لگن آب گرم استفاده کنید.
خشک کردن: ناحیه را با حوله نرم یا سشوار روی حالت خنک خشک کنید.
پانسمان: در صورت وجود ترشح، از پد تمیز استفاده کنید و مرتب آن را تعویض کنید.
6.2. نکات مهم
از دستمال توالت زبر یا معطر استفاده نکنید، زیرا ممکن است ناحیه را تحریک کند.
اگر قرمزی، تورم یا ترشح غیرعادی مشاهده کردید، به پزشک مراجعه کنید.
۷. علائم هشدار و زمان مراجعه به اورژانس در مراقبت بعد از جراحی هموروئید
فوراً به اورژانس مراجعه کنید اگر:
- درد شدید: دردی که با مسکن کنترل نشود.
- خونریزی: خونریزی شدید یا مداوم.
- تب: دمای بالای ۳۸ درجه.
- مشکل ادرار: ناتوانی در ادرار پس از ۸ ساعت.
- یبوست طولانی: عدم دفع بیش از ۳ روز.
- عفونت: قرمزی، تورم یا ترشح چرکی.
- سردرد نخاعی: سردردی که با ایستادن بدتر شود.
- علائم عمومی: تنگی نفس، درد قفسه سینه یا سرگیجه.
۷.۱. نکات تماس با پزشک
- برای سؤالات غیراورژانسی، در قسمت دیدگاه یا مشاوره سوالتان را ارسال کنید.
- ۷ تا ۱۴ روز پس از جراحی برای معاینه مراجعه کنید.
۸. بازگشت به زندگی عادی
در مراقبت بعد از جراحی هموروئید باید بدانید بازگشت به کار بسیار زود است
- فعالیت روزمره: پس از ۱-۲ هفته به فعالیت‌های سبک برگردید.
- کار: پس از ۱-۳ هفته به کار بازگردید.
- رانندگی: تا ۵-۷ روز از رانندگی خودداری کنید.
۹. نکات تکمیلی
- تنفس عمیق: روزانه ۵-۱۰ دقیقه تمرین کنید.
- هیدراتاسیون: ۸-۱۰ لیوان مایعات بنوشید.
- پیگیری: معاینات دوره‌ای را فراموش نکنید.
