بیماری های التهابی روده ( Inflammatory bowel disease یا IBD) که شامل دو بیماری کرون و کولیت اولسرو میباشد این بیماری ها که هنوز علت دقیق آنها هنوز روشن نشده است با درگیری جدار روده به شکل التهاب و زخم خود را نشان میدهند ، تحقیقات اخیر نشان داده اند که این بیماری ها بیشتر منشا خود ایمنی دارند و عوامل ژنتیک و محیطی هم در بروز بیماری نقش دارند.
بیماری کرون و کولیت اولسرو هر دو از نظر علائم شبیه هم هستند و یافته های کولونوسکوپی و تصویر برداری به زحمت این دو بیماری را از هم جدا می کنند پزشکان فوق تخصص گوارش و جراحان کولورکتال از تمام اطلاعات بدست آمده از معاینه ، شرح حال ، آزمایشات خونی ، کولونوسکوپی ، تصویر برداری های مختلف و روند بیماری جهت افتراق این دو بیماری استفاده می کنند .
علائم بیماریهای التهابی روده :
علائم این دو بیماری شامل علائم گوارشی و علائم غیر گوارشی است
علائم گوارشی شامل درد شکم ، اسهال ، دل پیچه ، مدفوع خونی ،کاهش وزن ،کاهش اشتها و دفع بلغم و همچنین گاهی علائم و مشکلات مقعدی به صورت ترشحات چرکی و خونی در نتیجه فیستول و درد و خونریزی ناشی از شقاق مقعدی ممکن است اتفاق بیفتد.
بیماری کرون و کولیت اولسرو تفاوت هایی با هم دارند از جمله درگیری تمام دستگاه گوارش در کرون و درگیری روده بزرگ و راست روده در کولیت اولسرو یکی از این تفاوت ها است و همچنین درگیری در کرون میتواند تمام ضخامت روده را درگیر کند ولی در کولیت درگیری فقط مخاط روده را شامل میشود.
درمان این دو بیماری مشابه هم بوده تفاوت هایی نیز دارد برای درمان از چند گروه دارویی استفاده میشود :
۱- آمینوسالسیلات ها مثل سولفاسالازین – مزالامین
۲- کورتیکواستروئیدها
۳- تنظیم کننده های ایمنی مثل آزاتیوپرین – سیکلوسپورین و اینفلکسیماب
۴- آنتی بیوتیک ها مثل مترونیدازول و سیپروفلوکساسین
۵- مکمل های دارویی مثل انواع ویتامین ها – آهن و..
کاربرد جراحی در بیماری کرون و کولیت اولسرو متفاوت است. از انجا که کرون تمام دستگاه گوارش را درگیر میکند جراحی نقش درمانی در این بیماری ندارد و صرفا جهت درمان عوارض کاربرد دارد. عوارضی مانند تنگی ها ، انسداد روده ، فیستول های روده ای ، کانسر یا سرطان .
برخلاف کرون ، کولیت اولسرو چون محدود به روده بزرگ و راست روده میباشد برداشتن کل روده بزرگ باعث حذف بیماری خواهد شد اما این جراحی سخت و عوارض سختی به دنبال دارد که باعث میشود در افرادی که پاسخ کافی به درمان طبی نداده اند یا دچار عوارض بیماری هستند به عنوان روش درمانی مورد استفاده قرار گیرد.
